Bazylia - aromatyczna łąka dla początkujących

Bazylia podobno jest jedną z łatwiejszych roślin w uprawie. Szybko rośnie, nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych czy dodatkowego nawożenia. Oczywiście to wszystko prawda, jednak poświęcając jej choć odrobinę uwagi, odwdzięczy się nam pięknym i długotrwałym plonem.

Kilka słów o odmianach

Bazylia pochodzi z Azji, jednak już w starożytności była znana w Egipcie, Grecji i Rzymie. Obecnie nie występuje dziko a jedynie w uprawach. Istnieje ponad 150 gatunków i jest uprawiana niemal na całym świecie. Używana jest najczęściej jako przyprawa, ale ma również właściwości lecznicze i jako taka była stosowana w przeszłości. Bazylia ułatwia trawienie, ponieważ przyspiesza wydzielanie soków trawiennych w żołądku. Ma również działanie podobne do melisy - łagodzi objawy depresji, poprawia samopoczucie.

Targ w Chiang Mai - przygotowane produkty w jednej z "garkuchni"

W Tajlandii używanych jest kilkanaście odmian bazylii i każda ma swoje przeznaczenie. To tam dowiedziałam się, że inną odmianę używamy do gotowania a inną do sałatek, na surowo. Do obróbki termicznej nadają się tzw. odmiany tajskie. Mają one grubsze, mocniejsze łodygi i bardziej karbowane liście.

Składniki na zupę z zielonego curry

W Polsce najpopularniejsza jest bazylia pospolita (Ocilum basilicum) i taką najczęściej możemy kupić w doniczkach w sklepach.

Na swój balkon wybrałam jednak inne odmiany, które są równie aromatyczne a mają dodatkowe walory smakowe i zapachowe.

Bazylia tajska - wybrałam dwie odmiany: Siam Queen oraz odmianę kupioną na koreańskim stoisku w Wólce Kosowskiej. Nie wiem jaka to dokładnie odmiana ale mam 50 g nasion więc mogłabym obsiać nią pole :). Siam Queen jest odmianą o zielono-fioletowych liściach i lekko anyżkowym aromacie. Taka jest używana w Tajlandii między innymi do zielonego curry. Tajskie bazylie są bardziej odporne na mrozy. Dłużej też utrzymują aromat, dlatego można ich używać do duszenia czy gotowania.

Bazylia cytrynowa - ma jaśniejsze i cieńsze listki od bazylii pospolitej (tej z marketów). Charakteryzuje się lekko cytrynowym zapachem i aromatem. Idealnie sprawdza się w sałatkach, maśle ziołowym, czy jako dodatek do herbaty (podobnie jak melisa czy trawa cytrynowa).

Bazylia cynamonowa - ma lekko cynamonowy posmak. Listki są zielone z fioletową obwódką a kwiaty intensywnie fioletowe. Bazylia ta świetnie sprawdza się w sałatkach i jako dodatek do duszonych warzyw (szczególnie pomidorów).

Bazylia FLORAL SPIRES - to odmiana o niskich krzaczkach, w typie tajskich. Podobnie jak inne tajskie odmiany ma lekko anyżowy smak. Jednak jest co całkowicie zielona odmiana z białymi kwiatami.


Rozmnażanie

Bazylię można rozmnażać poprzez ukorzenianie pędów, które posiadają stożek wzrostu oraz wysiewać z nasion.
Do ukorzenienia wybierały ładne i zdrowe gałązki długości ok 10 cm. Odrywamy dolne liście, wkładamy do szklanki z wodą i stawiamy na słonecznym parapecie. Po 8-10 dniach pojawiają się korzonki i możemy przesadzić sadzonki do doniczki.

Pielęgnacja

Bazylia dobrze rośnie zarówno w pojemnikach na balkonie, jak i w gruncie (osiąga wtedy większe rozmiary i ładnie się rozkrzewia). Możemy ją również uprawiać w domu na parapecie i na bieżąco obrywać gałązki.
Bazylia lubi stanowiska słoneczne i osłonięte od wiatru. Ziemia powinna być żyzna (np. torf wymieszany z kompostem i piaskiem), dobrze przepuszczalna. Na dnie należy umieścić grubą warstwę drenażu, najlepiej z keramzytu i żwirku. Podlewamy ją do podstawki, wtedy roślinka może pobrać odpowiednią ilość wody. Po kilkunastu minutach pozostałą w podstawce wodę należy usunąć.



Aby roślina ładnie się rozrastała lepiej obcinać całe gałązki powyżej drugiej pary liści, niż zrywać pojedyncze listki. Wtedy z pozostałej łodygi wyrosną dwa nowe pędy. Należy też obrywać zalążki pąków kwiatowych w początkowej fazie. Gdy bazylia zacznie kwitnąć, przestanie produkować liście a skupi się na wytworzeniu nasion. Straci też większość swojego aromatu.
Dobrze jest co trzy tygodnie odżywić bazylię rosnącą w pojemnikach, np. ekologicznym biohumusem lub gnojówką z pokrzywy.

Bazylia z marketu

Bazylię możemy też uprawiać z roślin w doniczce kupionych w sklepie spożywczym, czy warzywniaku. Lepiej unikać ziół z dużych sieciówek, ponieważ są one bardzo mocno nawożone i w domu najczęściej więdną po 3-4 dniach. Najlepiej wybierać roślinki w jak największych doniczkach, zdrowo wyglądające. Należy dobrze przejrzeć czy na liściach nie ma żadnych szkodników oraz czy korzenie nie przerosły za bardzo doniczki.

Zakupioną roślinkę powinniśmy przesadzić do nowej doniczki. Jeżeli korzenie były przerośnięte, możemy je obciąć (ok 1 cm). Sprawdzamy też czy w ziemi nie ma pasożytów. Jeżeli tak, należy usunąć starą ziemię i umieścić roślinkę na dobę w odstanej wodzie (najlepiej deszczówce). Następnego dnia możemy wsadzić bazylię do nowej ziemi.